PROJEKTANTKI ŚWIATŁA
o warszawskich twórczyniach neonów
Stare neony zachwycają kształtami czy krojami pisma – z jednej strony ciekawymi, swobodnymi, a z drugiej strony dopasowanymi do budynków i konkretnych lokalizacji. Nie ma w tym przypadku – proces tworzenia neonów był bardzo uporządkowany, każda reklama musiała zostać zatwierdzona. Dlatego też proces powstawania neonów – od zlecenia do produkcji – zajmował nawet 2-3 lata.
– Dziś neony traktowane są jako dzieła sztuki. Całkiem zasłużenie – miały one upiększać i rozświetlać miasto. Do ich projektowania angażowani byli graficy, plastycy, a nawet architekci. Wystarczy wymienić kilka znanych i głośnych nazwisk: Maksymilian Krzyżanowski, Zbigniew Labes, Tadeusz Rogowski czy Jan Mucharski. Inaczej sprawa wygląda z paniami, które do tej pory pozostawały anonimowe – organizując wystawę „Projektantki światła”, chcemy przywrócić należną pamięć o twórczyniach warszawskich neonów. Jednocześnie, propagując wiedzę o neonach. chcemy dołożyć cegiełkę do dyskusji o tym, jak powinna wyglądać przestrzeń miasta – mówi Ilona Karwińska, dyrektorka Muzeum Neonów.
„Projektantki Światła” będzie pierwszą w Polsce wystawą prezentującą projekty reklam neonowych autorstwa kobiet. Zwiedzający będą mieli okazję zapoznać się z sylwetkami wybitnych projektantek, archiwalnymi projektami neonów czy wywiadami. Ekspozycja przybliży w szczególności neonową twórczość Magdaleny Byczyńskiej, Krystyny Kołodziej, Zofii Kosteckiej, Wiesławy Łobos i Ewy Ryllowej.
Inaugurację wystawy zaplanowano na 21 listopada, ale już teraz część eksponatów jest częścią stałej ekspozycji Muzeum Neonów, na którą obecnie składa się ok. 250 unikatowych obiektów. Informacje na wystawę przygotowała Karolina Sulej – dziennikarka, reportażystka, popularyzatorka antropologii mody i autorka nagradzanych publikacji. Wystawa jest możliwa dzięki wsparciu m.st. Warszawy.
– Neony, inaczej niż we współczesnych czasach, były elementem centralnego planowania przestrzeni miast. Angażowanie osób, które mają fach w ręku, było gwarancją dobrych i ciekawych projektów. W zasadzie w wielu przypadkach jedynym ograniczeniem była wyobraźnia projektantek i projektantów – przykładem może być neonowy jeż, czyli kula złożona ze szklanych rurek, którą Magdalena Byczyńska zaprojektowała dla sklepu z futrami przy ul. Świętokrzyskiej. Projekt i zdjęcia będzie można zobaczyć na wystawie – mówi Ilona Karwińska.
Muzeum Neonów mieści się warszawskim Kamionku od 2012 r. Jego założycielami są Ilona Karwińska i David Hill, którzy projekt ochrony i dokumentacji starych reklam prowadzą już od 18 lat. Placówka jest „drugim domem” dla starych neonów – głównie warszawskich – które nie mogą wisieć w lokalizacjach, dla których były projektowane. Muzeum aktywnie angażuje się w projekty edukacyjne (lekcje dla szkół w ramach programu Poznaj Polskę) czy popularyzujące wiedzę o starych neonach i dobrych wzorcach projektowania reklam (np. publikacje książkowe, akcja-renowacja, w ramach której odnawiane bądź odtwarzane są stare neony czy konkurs na nowy neon dla Warszawy, w ramach którego powstał popularny neon „Miło Cię Widzieć” na moście Gdańskim).
Wśród najnowszych działań znajduje się odtworzenie neonu Koguta Cepelii na ul. Grzybowskiej, którego projektantem jest Krystyna Kołodziej. Placówka w ciągu ostatnich kilku lat stała się popularnym miejscem naturystycznej mapie stolicy. Nie raz też służyła jako tło do teledysków muzycznych czy element promocji Warszawy i Polski za granicą.
.png)